According to research from the first half of the twentieth century, the understanding of clock- and calendar time is a prerequisite for the understanding of historical time and a full understanding of time only seems to emerge from the age of 11. This corresponds to the formal operational stage in the developmental theory of Piaget.
Research into the development of the understanding of historical time
However, more recent research shows that children in Kindergarten can already distinguish changes over time based on visible physical factors such as, for example transport, clothing and architecture. These studies show that the development of the understanding of historical time of time is differs from the learning of clock and calendar time. It seems to be more a learning process next to a developmental process.
In England history education corresponds to these findings, since the teaching of history starts in year 1, at the age of 5, whereas the start of history lessons in the Netherlands is at the age of about 9.
Project on castles, year 1, Ashley Down, Bristol
Ik ben het eens met het recentere onderzoek. Kinderen kunnen op jongere leeftijd al onderscheiden wat ‘ouderwets’ is. Wanneer je ze zwart/wit foto’s laat zien van vroeger, beseffen zij zich al dat deze foto’s niet uit het heden komen. Dat zij hier nog geen datum en/of tijd aan kunnen koppelen, staat los van het historisch tijdsbesef. Wel denk ik dat kinderen op latere leeftijd een passendere tijdslijn aan kunnen koppelen.
Ik vind dat kinderen in bijvoorbeeld de onderbouw al wel bezig kunnen zijn met geschiedenis, natuurlijk in grote lijnen en op een makkelijk niveau. Vaak vinden kinderen dit ook erg interessant, denk aan de middeleeuwen; tijd van ridders en prinsessen.
Ik zou het wel simpel houden en op chronologische volgorde vertellen.
Het lijkt mij prima om al op vroege leeftijd te beginnen met geschiedenislessen. Wellicht niet met een geschiedenisboek, maar met een praktijkgerichte les.
Een mooi voorbeeld vind ik op dit moment de tentoonstelling in de Hermitage: ‘Romanovs in de ban van de ridders’. Hier kun je makkelijk met kinderen van 6 tot 12 de expositie bezoeken. Op hun eigen niveau pikken de kinderen wat op van deze glorieuze riddertijd. Spreekt zeer tot de verbeelding. Daarna kun je per klas het onderwerp op niveau uitdiepen, van verkleedpartij bij de kleuters, tot geschiedenisopdracht in groep 8.
Ik denk dat kinderen in de onderbouw al wel bezig kunnen zijn met geschiedenis. Natuurlijk in grote lijnen en op een makkelijk niveau. Vaak vinden kinderen dit ook erg interessant, denk aan de middeleeuwen; tijd van ridders en prinsessen en kastelen. We vertellen op christelijke scholen ook over de bijbel elke dag en dat is ook een stuk geschiedenis. Dit gebeurt vanaf groep 1. Ik zou het wel simpel houden en op chronologische volgorde vertellen.